Shree Ram Swodharma Translates My Haiku Into Nepali

 

प्रा. डा. आर के सिंह भारतका समकालीन साहित्यका वरिष्ठ कवि, समालोचक साथै पत्रकार, शिक्षाविद् एवं विज्ञान, प्रविधि विज्ञ हुनुहुन्छ । विशेषगरी अङ्ग्रेजी लेखनमा उहाँ सिद्धहस्त हुनुहुन्छ । करिब ५० पुस्तक लेख्नुभएका सिंहका १७० रिसर्च आर्टिकल र १७५ पुस्तक समीक्षा आइसकेका छन् । विश्वभरिका समकालीन हाइकुकारहरूमा पनि उहाँ अगाडि हुनुहुन्छ । हाइकु लेख्दाको सुरुवाती बेलामा म उहाँको हाइकु खोजी खोजी पढ्ने गर्थे । केही दिन अघि मैले करिब २ वर्ष अघि अनुवाद गरेको उहाँको हाइकुमा ध्यान गयो । उहाँको अनुमति मागेर अङ्ग्रेजी र अरेबिक दुई भाषामा छापिएको "A Lone Sparrow" हाइकु सङ्ग्रहका सात हाइकु पोस्ट गरेको छु । अनुमति दिनुभएकोमा उहाँप्रति हृदय प्रान्तर हार्दिक कृतज्ञता व्यक्त गर्दछु ।

 

स्थुल रूपमा बुझ्दा हाइकु सत्र अक्षर र तीन लाइनको संसारकै छोटो कविता विधा हो । सूक्ष्म रूपमा बुझ्दा हाइकु एक वा दुई प्राकृतिक बिम्बमा लेखिएको प्राकृतिक कविता हो । अझै सूक्ष्म रूपमा या कारण रूपमा बुझ्दा हाइकु झेन बुद्धिजमको शून्यतामा आधारित ध्यानात्मक कविता हो । उहाँको हाइकुमा सरलता, गहनता, प्राकृतिक एवं ध्यानात्मक सबै पक्ष पाउन सकिन्छ । भारतले आधुनिक हाइकुलाई नेतृत्व गरिरहेको छ । उहाँको हाइकु हेरेर नेपाली हाइकुकारले हाइकुको बारेमा अझै बुझ्ने र यसको गहनताको बारेमा खोज्ने प्रयास गरेमा मेरो प्रयास सफल भएको ठान्नेछु । सायद नेपालीमा अनुवाद भएका उहाँको यी हाइकु पहिलो हुनुपर्छ । उहाँको हाइकु तपाईं पाठकहरू समक्ष शेयर गर्दा अत्यन्तै खुसी लागेको छ । हेरौं उहाँका केही हाइकु ।

 

a load of wood

in her frail back

autumn evening 

 

दाउरा भारी

(उनको) कमजोर ढाडमा

शरद साँझ ।

 

ripe on the branches

mangoes fall one by one

end of the season

 

हाँगामा पाकी

क्रमशः आँप झर्छ

ऋतु-विश्राम ।

 

drowsy eyes

sun behind the clouds

dreams wrapped up

 

उँगेका आँखा

घाम बादलभित्र

सपना टुट्छ ।

 

winter holiday

my sun chases butterflies

flower to flower

 

जाडोको बिदा

(मेरो छोरो) पुतली पछिपछि

फूल भएर ।

 

on the terrace

facing the sun

an empty chair

 

घरको छत

घामतिर फर्केका

खाली कुर्सी (आसन्द:) ।

 

a lone sparrow

atop the naked branch

viewing sunset

 

एक्लो भँगेरो

नाङ्गो हाँगाको माथि (नाङ्गिएको हाँगामा)

सुर्यास्त हेर्दै । 

 

a dew drop

at the edge of the leaf--

the wind shakes

 

शितको थोपा

पातको किनारामा

हावाले काम्छ (हावाले हल्लाउँछ) ।

 

(५/७/५ लाई संस्कृत शब्द राखेर भएपनि निरन्तरता दिइएको छ)

 

   

 

              

Shree Ram Swodharma is a Yoga teacher, Medical Astrologer, Seeker of Truth and Traveller of long pilgrimage. Writing both in English and Nepali, he lives in Kathmandu, Nepal. 

https://www.facebook.com/share/p/CD4R4xRDqSyFCpVe/